Sevgili okurlar merhaba;
Bu yazımda sizlere dijital pazarlama/ digital marketing nedir, nasıl bu sürece gidilmiştir, oluşumu ve gelişim süreçlerinden bahsedeceğim.
Öncelikle “Digital Marketing/ Dijital Pazarlama” nedir biraz tanımından bahsedelim;
Hayatımızın neredeyse her alanına girmiş olan akıllı cihazlar sayesinde, dijital pazarlamaya her an dahil oluyoruz aslında. Herhangi bir haberi okurken, haber sitesinde sürekli önünüze düşen bir ayakkabının reklamı, önceki gece arattığınız bluzun başka zaman ve başka sitenin reklamlarında yer alması gibi birçok şekil ve durumlarda sizlere hizmet ediyor.
Şimdi de dijital pazarlamanın teknik olarak yapılmış tanımını inceleyelim birlikte: İnternetin bulunduğu her mecrada; dijital cihaz, dijital ortam servislerini kullanarak ve bu mecralarda bulunan kişiler baz alınarak uygulanılan pazarlama yöntemleridir.
Tarihçesine, gelişim sürecine göz atalım:
Dijital pazarlamanın hayatımıza girme süreci bilgisayarın yaşamımıza dahil olmasına ve internetin kullanıma girmesine kadar dayanıyor aslında. 1950’leri internet kullanımının insan hayatında hız kazandığı dönemlerdi diyebiliriz. 1998’de Google ile birlikte PPC (pay per click) kavramına aşina olmaya başladık. Yani tıklama başına ödeme alma dönemine girildi.
Pazarlamanın evrelerini inceleyecek olursak pazarlama 2.0 in sonları bilgisayarın hayatımıza girdiği zamanlara tekabül etmekte. Bilgisayarın yaşamımıza dahil olmasıyla birlikte pazarlama 2.0’ın pazarlama 3.0 evresine hızla geçişini görmekteyiz. Bu evreye tam anlamıyla insan merkezli bir pazarlama tutumunun sergilenmeye başlandığı dönemdir diyebiliriz.
Pazarlama 4.0’a geldiğimiz zaman; Geleneksel pazarlama anlayışından tamamen uzaklaşıldığı evredir. Her an her dakika içinde olduğumuz dijital ortamda binlerce reklamı görüyor inceliyor ve okuyoruz. Çoğu önümüzden sadece geçip gidiyor. Pazarlamacıların hedeflerinde ise yapılan bir reklamın hafızalarda kalıcılığını daha da arttırmak, hatta kişilerin bilinç altında yer etmesinin sağlanması amaçlanmaktadır. Bunu oluşturmak adına güçlü içerikleri olan, hafızada daha uzun süre kalıcı hale gelen reklamlar ve reklam içerikleri tercih edilir ya da pazarlamacılar tarafından oluşturulur.
Dijital pazarlamanın Gelişimi ve kronolojik sıralaması:
- 1990
- Dijital pazarlama terimi ilk kez ‘Archie’[1] ilk arama motorunun lansmanını kullandı.
- 1993
- İlk tıklanabilen web reklam (web-ad) afiş
- 1994
- Netmarket üzerinden ilk e-ticaret işlemi (Yahoo lansmanı)
- 1996
- 1997
- İlk sosyal medya sitesi olan SixDegrees.com lansmanı yapıldı
- 1998
- Google’ın doğuşu
- Microsoft MSN’i piyasaya sürdü
- Yahoo! Yahoo! Web aramasını başlattı.
- 2000
- İnternet balonunun (DotCom balonu) patlaması
- Küçük arama motorları silindi
- SixDegrees.com’un kapatılması.
- 2001
- İlk mobil pazarlama şampiyonu : Universal Music
- 2002
- LinkedIn lansmanı
- 2003
- WordPress yayınlandı
- MySpace’in lansmanı
- 2004
- G-mail lansmanları
- Google herkese açık hala geliyor
- Facebook canlı yayına başaldı
- 2005
- YouTube lansmanı
- 2006
- Microsoft MS Live Searh’ü başlattı
- Twitter piyasaya sürüldü
- Amazonun e-ticaret satışları 10 milyar doları geçti
- Pazarlamada Split testi
- 2007
- Tumblr lansmanı
- Web akışı hizmeti Hulu kuruldu
- IPhone lansmanları
- 2008
- Çin internet kullanıcı sayısı ile ABD’yi geçti
- Spotify lansmanları/Groupon[5] yayına başladı
- 2009
- Google, gerçek zamanlı arama motoru sonuçları için anında aramayı başlattı
- Google satış ortaklığı ağının kapatılması
- 2010
- Google Buzz kullanıma sunuldu
- Whatsapp açıldı
- 2011
- Google Buzz kapatıldı
- Google+ ve Google Panda’nın lansmanı
- Gençleer arasında web kullanımı rakamları Tv izlenme sayısını geçiyor.
- 2012
- Sosyal medya bütçeleri %64 arttı
- Google Knowledge Graph başlatıldı
- 2013
- Yahoo! Tumblr’ı satın aldı
- 2014
- Mobil, PC internet kullanımını aşıyor
- Facebook Messenger uygulaması, LinkedIn, IWatch ve Facebook’un Look Back’ine göre uyarlanmış reklamlar kullanıma sunuldu
- Facebook Whatsapp’ı satın aldı.
- 2015
- Snapchat keşfet özelliğini başlattı
- Tahmine dayalı analitik, giyilebilir öğreti ve İçerik Pazarlamasının yükselişi: Facebook ‘Anında Makaleler’ başlattı.
Dijitalleşmenin bu evreleri beraberinde insanlara birçok yenilik ve kolaylık getirmiştir. Bunlardan en önemlisi ise hiç şüphesiz bilgiye daha kısa sürede ulaşmaktır.
Yazımı burada sonlandırırken ileri ki yazılarımda da pazarlama üzerine bilgilendirmeler yapacağımı, pazarlama ve stratejileri üzerinde detaylı bilgilendirmelerde bulunacağımı bildirmek isterim. Umarım giriş için sizlerin ilgisini çekebilecek bir sunum oluşturmuşumdur. Bir sonraki yazımda görüşmek üzere.
Saygılarımla…
Kaynaklar:
- https://analyticsakademi.com/dijital-pazarlama-nedir/
- https://pazarlamasyon.com/4-donemde-pazarlamanin-evrimi/
- https://www.chip.com.tr/haber/dunyanin-ilk-arama-motoru-archie-ile-tanisin_40505.html
- https://tr.wikipedia.org/wiki/Archie_(arama_motoru)
- https://www.simplilearn.com/history-and-evolution-of-digital-marketing-article
- https://en.wikipedia.org/wiki/HotBot
- https://en.wikipedia.org/wiki/LookSmart
- https://en.wikipedia.org/wiki/Alexa_Internet
- https://en.wikipedia.org/wiki/Groupon
[1] Archie arama motoru FTP tarafından sağlanan dosyaları bulmaya yarayan ve bilinen ilk arma motorudur. 1990’ da McGill Üniversitesi öğrencisi Alan Emtage tarafından yazılmıştır.
[2] HotBot Inktomi veritabanı tarafından sunulan arama sonuçlarını sağlayan bir araç olan HotWired tarafından Mayıs 1996’da geliştirildi.
[3] LookSmart bir arama ağı reklamcılığı, içerik yönetimi, çevrimiçi medya ve teknoloji şirketidir.
[4] Alexa Internet, Inc, San Francisco merkezli bir Amerikan web trafik analiz şirketidir. 1999 yılında Amazon tarafından satın alınmıştır.
[5] Groupon Amerikan küresel e-ticaret pazarıdır.,
Merhabalar sevgili okurlar. Sizlerle Endüstri Mühendisliği alanında yapılan çalışmalar, Endüstri Mühendisliğini kapsayan konular hakkında hem bildiğim, hem de araştırdığım konular üzerine yazılarımı paylaşacağım. Keyifli okumalar dilerim. Sevgilerimle…